قیصر امین پور:

استاد دانشگاه و شاعر معاصر در سال 1338 در گتوند خوزستان متولد شد.در رشته های پزشکی و جامعه شناسی پذیرفته شد ولی آنها را رها کرد و به ادبیات روی آورد و در این رشته به درجه ی دکترا نایل شد.وی از شاعرین موفق پس از انقلاب اسلامی به شمار می آید.آثار مهم او عبارت اند از:

1-در کوچه ی آفتاب                              2-تنفس صبح

3-مثل چشمه مثل رود                            4-به قول پرستو

                            5-آینه های ناگهان

وی در پاییز 1386 وفات یافت.

خواجه عبدالله انصاری

خواجه عبدالله انصاری معروف به پیرهرات و پیر الانصار عارف و نویسنده ی بزرگ ایرانی در قرن پنجم هجری است.

علت شهرت:از پیشگامان نثر مسجع بوده است.

آثار مهم او عبارت اند از:

1-مناجات نامه                                    2-الهی نامه

3-رساله ی دل وجان                            4-زاد العارفین

نظامی گنجه ای:

حکیم نظامی گنجه ای بزرگترین شاعر داستان سرای ایران که در اواسط قرن ششم و در اوایل قرن 7 زندگی نموده است.پنج کتاب دارد که به پنج گنج یا خمسه ی نظامی معروف هستند.این پنج کتاب عبارت اند از:

1-لیلی و مجنون                                 2-خسرو و شیرین

3-هفت پیکر                                     4-اسکندر نامه

                         5-مخزن الاسرار

اجزای اصلی جملات اسمیه یا اسنادی:

1-نهاد مسند الیهی:کسی یا چیزی است که صفت یا حالتی«مسند»را به اونسبت می دهیم.

2-مسند:صفت یا حالتی است که به کسی یا چیزی «نهاد» نسبت داده می شود.

3-فعل ربطی:قبلا در این مورد بحث شده است.

مثال1:

متصدی موزه جوانی سی ساله بود.(جمله ی اسمیه)

نهاد مسندالیهی   مسند        فعل ربطی

مثال2:

هوای تهران امروز بسیار آلوده است.(جمله ی اسمیه)

نهاد مسندالیهی  قید زمان  قید مقدار  مسند   فعل ربطی

قافیه:به کلمات هم وزن و هم آهنگی که  حروف آخرشان مثل هم است   و معمولا در پایان مصراع ها قبل از ردیف می آیند قافیه می گویند .(وجود قافیه در شعر اجباری است)

ردیف:به کلمه یا کلماتی   که در پایان مصراع ها بعد از قافیه عینا تکرار می شوند ردیف می گویند.(وجود ردیف در شعر اختیاری است یعنی امکان نبودن آن در  بیت وجود دارد)

مثنوی (دوگانه):شعری است که هر بیت آن قافیه ای جداگانه و مخصوص به خود را دارد که با قافیه  بیت های دیگر فرق دارد.(شعری  که مصراع های آن دو به دو باهم قافیه ای برابر دارند)

شکل گرافیکی مثنوی:

----------------------+                     ----------------------+

----------------------=                     ----------------------=

  ----------------------=                   ----------------------=

     ----------------------#                    ----------------------#    

چون در قالب مثنوی شاعر در هر بیت می تواند قافیه ی جدیدی بیاورد  ،بهترین قالب شعر برای سرودن داستان ها این قالب شعر است.

استفهام انکاری:به کار بردن جملات ، ابیات و عبارات سوالی که فعل آن ها به هر صورت باشد جواب آن بر عکس خواهد بود.(یعنی اگر فعل سوال  منفی باشد ،فعل  جواب مثبت خواهد بود    و    اگر فعل سوال مثبت باشد جواب  منفی خواهد بود.)

به مثال زیر توجه کنید:

فضل خدای را که تواند شمار کرد؟(جواب:هیچ کس نمی تواند)

تشخیص(جان بخشی به اشیا):هرگاه کار ها و رفتار های انسان را به اشیا ، حانوران وپدیده های دیگر نسبت دهیم تشخیص (جان بخشی به اشیا)نامیده می شود.(نسبت دادن رفتار های انسان  به اشیا ، جانوران و پدیده های دیگر را تشخیص (جان بخشی به اشیا )می گویند) 

مثال:جوجه گنجشک گفت می خواهم فارغ از سنگ بچه ها باشم

تشبیه:هر گاه کسی یا چیزی رابه خاطر داشتن  صفت یا حالتی  به کسی یا چیزی دیگر که آن صفت یا حالت را به حدّ کمال دارد یا به داشتن آن معروف است ، مانند کنیم تشبیه نامیده می شود.(تشبیه کردن کسی یا چیزی به کسی یا چیز دیگری را به خاطر داشتن صفتی مشترک تشبیه می گویند)

طرفین اصلی تشبیه:1-طرف اوّل(مشبّه):کسی یا چیزی است که او را به کسی یا چیزی دیگر تشبیه کرده ایم.

2-طرف دوّم(مشبّه به):کسی یا چیزی است که طرف اوّل (مشبّه)را به او تشبیه

کرده ایم

وجه شبه:صفت مشترک میان طرف اوّل(مشبّه) و طرف دوّم(مشبّه به)است که باعث به  وجود آمدن تشبیه شده است.

ادات تشبیه:کلماتی هستند که به وسیله ی آن ها (طرف اوّل(مشبّه) ) را به طرف دوّم(مشبّه به)تشبیه می کنیم و عبارتند از:(مثل،مانند،چون، همچون چو،همانند و ...)

نکته:در هر تشبیه وجو طرف اوّل (مشبّه) و طرف دوم (مشبّه به) اجباری است امّا  وجه شبه و ادات تشبیه  گاهی حذف می شوند.

مثال:

علی ای همای رحمت تو چه آیتی خدا را                                                                           

مشبّه         مشبّه به

استعاره:نوعی تشبیه است که یکی از طرفین آن(مشبّه یا مشبّه به)حذف شده باشند.

به مثال زیر توجه کنید:

مگر ای سحاب رحمت تو بیاوری از ته دوزخ

استعاره از حضرت علی

تضاد(طباق):به کار بردن کلمات مخالف و ضد هم در نظم یا نثر را تضاد یا طباق می گویند.

              نباشد همی نیک و بد پایدار                 همان به که نیکی بود یادگار

            در این بیت بین کلمات«نیک و بد»آرایه ی تضاد یا طباق به کار رفته است.

مراعات نظیر(تناسب):هرگاه شاعر یا نویسنده ای در یک مصراع یا بیت با جمله کلماتی را که با هم داری ارتباط«کاری،معنایی،از نوع جنس» هستند را به کار ببرد مراعات نظیر یا تناسب نامیده می شود.

مثال:

مزرع سبز فلک و داس مه نو     یادم از کشته ی خویش آمدو هنگام درو

در این بیت بین کلمات «مزرع سبز،داس،کشته و درو» مراعات نظیر وجود دارد.

فعل:کلمه ای است که انجام گرفتن کار یا پذیرفتن حالتی را همراه با مفهوم زمان،شخص و مفرد یا جمع بودن نشان می دهد.

پیام ها یا ویژگی های فعل:

1-انجام گرفتن کار یا پذیرفتن حالت                                         2-زمان

3-شخص

4-مفرد یا جمع بودن

انواع فعل:فعل ها بر دوگونه اند:

1-افعال ربطی:فعل هایی هستند که توسط آن ها صفت حالتی (مسند) را به کسی یا چیزی (نهاد) نسبت می دهیم و عبارتند از«است،بود،شد،گشت و گردید»

نکته ی 1:اگر یکی از افعالربطی در جمله ای قرار بگیرد آن جمله جمله ی اسمیه یا اسنادی نامیده می شود.

نکته ی2:اگر فعل «شد» رد جمله ای معنی «رفت» بدهد فعل ربطی یا اسنادی محسوب نمی شود.

مثال:خود به طلب نمک شد.(یعنی خودش برای یافتن نمک رفت).در این جمله «شد» فعل خاص محسوب می شود و فعل ربطی نیست.

نکته ی3:فعل های گشت و گردید اگر به معنی «چرخیدن ، دورزدن یا گردش کردن» بیایند فعل ربطی محسوب نمی شوند بلکه فعل خاص هستند.

مثال:مخمد در باغ گشت یا پرنده در آسمان آبی می گردد.

2-افعال خاص:به غیر از پنج فعل ربطی «است،بود،شد،گشت و گردید»بقیه ی فعل ها را فعل خاص می گویند که اگر در جمله ای بیایند آن جمله را جکله ی فعلیه می گویند.

آفریقای مرکزی: سرزمین بدون سرما (آفتابی) مرکزی (لاتین،یونانی)؛آلبانی: سرزمین کوهنشینان؛  
آلمان: سرزمین همه مردان یا قوم ژرمن (فرانسوی – ژرمنی)؛آنگولا: از واژه نگولا که لقب فرمانروایان محلی بود؛

برای دیدن بقیه به ادامه ی مطلب بروید