ریشه و کاربرد
مهماتی که به سوی هدفی شلیک می شوند به انواع مختلفی تقسیم می شوند:
- مهماتی که نیروی حرکت خود را از خود میگیرد، مهمات هدایت شونده که در هوا یا فضا سفر می کند «موشک هدایت‌شونده» (به اختصار «موشک») نامیده می شود.
- مهماتی که نیروی حرکت خود را از خود میگیرد، و هدایت‌شونده نیست با نام «راکت» («موشک آزاد» یا به اختصار «موشک») شناخته می شوند.
البته وقتی «موشک» به تنهایی به‌ویژه در مقابل راکت به کار می‌رود، اغلب به معنی موشک هدایت‌شونده است.
- مهماتی که نیروی حرکت خود را تأمین نمی‌کند و از داخل سلاح (مثل توپ و تفنگ) شلیک نمی شوند بمب هستند چه هدایت شونده باشند یانباشند. ولی اگر هدایت شده باشند به نام بمب هدایت شونده یا بمب هوشمند شناخته می شوند.
- مهماتی که از داخل یک سلاح دارای لوله شلیک می شوند به نام پرتابه یا فشنگ یا گلوله شناخته می شوند چه هدایت شونده باشند چه نباشند.
- مهماتی که نیروی حرکت خود را از خود میگیرد و در آب حرکت می کنند به نام اژدر شناخته می شوند (در گذشته اژدرهای ثابت هم وجود داشتند که اکنون با نام مین (مین دریایی) شناخته می شوند)
- نارنجک ها معمولاً جزء موشک ها به حساب نمی آیند.
تاریخچه
اولین موشک های ساخته شده به عنوان سلاح جنگی،یک سری موشک بودند که توسط آلمان نازی در جنگ جهانی دوم ساخته شدند.مشهور ترین آن ها وی-۱ و وی-۲ بودند هر دوی آن ها از یک سیستم ساده ی مکانیکی خلبان اتوماتیک استفاده می کردند تا موشک در مسیر از قبل مشخص شده پرواز کند. نوع کمتر شناخته شده آنان یک سری از موشک های ضد ناو و ضد هوایی بودند که سیستم کنترل آن ها رادیویی بود و توسط اپراتور کنترل می شد.هرچند این سیستم های قدیمی در جنگ جهانی دوم در تعداد کم تولید شدند.
فناوری
موشک های هدایت شونده تعداد اجزای متفاوتی دارند:
- هدف گیری و/یا هدایت
- سیستم پرواز
- موتور
- کلاهک
سیستم هدایت
امکان آن است موشک ها به چند طریق هدایت شوند.عمومی ترین روش این است که از یک نوع پرتو استفاده شود.مثل فرو سرخ یا لیزر یا موج‌های رادیویی تا موشک را به طرف هدف هدایت کنند.این پرتو ممکن است از خود هدف سر چشمه گرفته باشد(مثل گرمای موتور یا موج های رادار دشمن)یا ممکن است از خود موشک تامین شود(مثل رادار) یا ممکن است توسط یه شخص ثالث خودی تامین شود(مثل رادار وسیله نقلیه پرتاب یا پلت فرم پرتاب،یا یک نقش دهنده لیزر که توسط پیاده نظام عمل می کند)دو تای اولی معمولاً با اصطلاح شلیک و بعد هیچ شناخته می شوند چون نیازی به پشتیبانی بیشتر یا کنترل شدن از وسیله نقلیه یا پلت فرم پرتاب کننده ندارند تا عمل کنند.روش دیگر این است که از دوربین تلویزیونی استفاده کنند که به وسیله نور مرئی یا فروسرخ می توانند هدف را ببینند.تصویر ممکن است توسط یک عملگر انسانی استفاده شود تا موشک را راهنمایی کند به سوی هدف یا این کار توسط یک کامپیوتر انجام شود.یکی از عجیب ترین روش ها برای هدایت موشک استفاده از کبوتر برای سوق دادن آن به سوی هدف است. خیلی از موشک ها از ترکیبی از دو روش بالا یا بیشتر بهره می گیرند تا دقت و شانس برخورد موفقیت آمیز به هدف را ارتقا دهند.بعضی از موشکها نیز با عکس برداریهای قبلی از مسیری که باید موشک طی کند تا به هدف برسد هدایت میشود به این صورت که موشک لحظه به لحظه مسیر خود را با عکسهای هوایی گرفته شده چک میکند تا به هدف برسد و معمولا نیز عکسهای هوایی و مسیر حرکت موشک از مناطق کوهستانی انتخاب میشود تا عکسها به راحتی قابل تشخیص برای موشک باشند
سیستم های هدف گیری
روش دیگری برای هدف گیری موشک این است که به موقعیتی از قبل شناخته شده پرتاب شود،با استفاده از سیستم های هدایتی مثل سیستم موقعیت‌یاب جهانی یا ترکام یا آی ان اس،این سیستم هدایت،موشک را با دانستن موقعیت فعلی موشک و موقعیت هدف و سپس حساب کردن مسیر بین آن دو هدایت می کند.همچنین این کار می تواند توسط یک کاربر انسانی با دقت کمتر انجام گیرد. کاربر انسانی هدف و موشک را باید ببیند.که به وسیله کابل یا رادیو بر اساس کنترل از راه دور هدایت می کند.یا به وسیله یک سیستم اتوماتیک که همزمان موشک و هدف را ردیابی می کند.
انواع موشک
موشکها بطور کلی به چهار دسته هوا به هوا، هوا به زمین، زمین به هوا و زمین به زمین تقسیم بندی می‌شوند. هریک از گروهها نیز براساس برد، نوع سوخت، نوع کلاهک و نوع سیستم هدایت به زیرگروههایی تقسیم می‌شوند. لیست زیر معروفترین انواع موشکها را نشان می‌دهد.
- موشک بالیستیک
- موشک بالیستیک قاره‌پیما
- موشک فضایی
- موشک ضد ماهواره
- موشک لیزری
- موشک شیمیایی، میکروبی، صوتی،...
- موشک دوربرد زمین به زمین
- موشک میانبرد زمین به زمین
- موشک برد نزدیک زمین به زمین
- موشک دوربرد دریا به زمین
- موشک میانبرد دریا به زمین
- موشک برد نزدیک دریا به زمین
- موشک زمین به دریا
- موشک زمین به هوا
- موشک زمین به فضا
- موشک دریا به دریا
- موشک دریا به هوا
- موشک هوا به هوا
- موشک هوا به زمین
- موشک هوا به دریا
- موشک هوا به فضا
- موشک جنگ شهری
- موشک ضدتانک
- موشک ضدزره
- موشک ضدهوایی
- موشک دفاع هوایی
- موشک دفاع دریایی
- موشک دفاع فضایی
- موشک زیردریایی
- موشک هوا به زیر سطح
موشکها را همچنین می‌توان بر اساس نوع سطح پرتاب به دریاپایه، زمین‌پایه و هواپایه تقسیم کر
نظرات شما عزیزان:
